Explosieve groei bij PostNL: meer bezorgers, robots en extra sorteercentra
#NLStartOpDe koningin van de pakketjes - zo mogen we Liesbeth Kaashoek gerust noemen. Zij is directeur Pakketten & Logistiek van PostNL en zag dit voorjaar pakketbezorger opeens een vitaal beroep worden.
Dit artikel is onderdeel van onze wekelijkse bijlage NLStartOp. Deze week staat in het teken van logistiek en wordt mede mogelijk gemaakt door De Ondernemer, IndeBuurt, Nationale Vacaturebank, Intermediair, Autotrack & Gaspedaal.nl.
Nu online winkelen een vlucht neemt, is het voor e-commercebedrijven een uitdaging om de bestellingen op tijd af te leveren. Pieter Zwart, een van de oprichters van webwinkel Coolblue, is ramtrots op zijn nieuwe promotiefilmpje. Rappers Marlin Anindjola en Shaqeel Zimmerman, hun artiestennamen zijn Marlin. en Shqq, zingen over hoe geweldig het bedrijf is waar ze in het dagelijks leven voor werken. In de uiterst ritmische tekst met beat eronder duiken met regelmaat drie woorden op: ‘komen op tijd’. Maar er wordt niet over ‘gerapt’ dat op tijd afleveren alleen mogelijk is door de enorme inspanningen van de bezorgers van de pakjes.
Bij de e-commercebedrijven gingen de omzetten de afgelopen maanden door het dak. De winkelstraat was goeddeels op slot en de Nederlander ging over op digitaal winkelen. Dat hebben ze geweten bij PostNL, de grootste pakjesbesteller van Nederland. Liesbeth Kaashoek: ,,Ons volume groeide in de maanden april en mei tot ruim 25 procent.’’
Zelf actief met webwinkelen?
,,Ik ben een fervent besteller, moet het allemaal uitproberen. Ik kijk daarvoor ook naar mijn kinderen. Uit hun leven is online niet weg te denken. Webwinkelen gaat steeds meer bij ons horen, al zal de piek die we nu hebben iets afzwakken. Ik verwacht dat de mensen die het gemak van online bestellen hebben ontdekt niet meer helemaal naar de fysieke winkels zullen terugkeren. Ze gaan niet stoppen.’’
Wat gebeurde er dit voorjaar?
,,Wij werden ineens de life line voor de Nederlander thuis. Winkels gingen dicht. Online ging los, want iedereen had boodschappen en medicijnen nodig. We leverden bizarre spullen af zoals complete fitnessinstallaties, maar ook speciale voeding voor zieke kinderen.’’
Webwinkelen gaat steeds meer bij ons horen, al zal de piek van nu iets afzwakken
De rol van de pakketbezorger werd belangrijker.
,,Het was onze maatschappelijk en economische taak om de stroom pakketjes af te leveren. In de periode van Sinterklaas en kerst hebben we zes weken topdrukte, nu kwamen er in het voorjaar vijftien weken ‘kerst’ bij. En dat ook nog eens zonder drie maanden voorbereiding zoals die normaal aan de feestdagen voorafgaan. We moesten opschalen, maar voor dit fenomeen hadden we nog geen draaiboek. We tuigden een calamiteitenorganisatie op, een team dat tweemaal per dag virtueel bij elkaar kwam. Het was en is geen tijd om beslissingen lang uit te stellen. Het is doen. De capaciteit van ons gehele netwerk hebben we met meer dan 40 procent vergroot door bijvoorbeeld sorteercentra ook op zondag allemaal te laten draaien.’’
Ewoud is bezorger voor PostNL en legt uit hoe het is om nu een pakketberzorger te zijn:
Je had toch tegen de webshops kunnen zeggen: doe het wat rustiger aan?
,,Nee, uiteindelijk willen we allemaal hetzelfde: dat de bestelde spullen thuis bij de consument worden afgeleverd, liefst op tijd. Het mooie aan deze periode is de focus die je krijgt. Dit moeten we nu met elkaar fiksen. Onze verbinding met de webshops is daardoor weer versterkt. Deze uitdaging was namelijk iets waar we met elkaar naar moesten kijken: hoe krijgen we dit gematcht? Wij vergrootten ons netwerk stapje voor stapje, zoiets kan echt niet in één keer. In zoekende gesprekken met webshops meldden wij dat we die dag niet konden sorteren, maar de dag erop wel. Die webshops moesten ook opschalen.’’
Normaal hebben we dagelijks 4000 pakketbezorgers op straat, nu 4500
Het verwerken van pakjes en bezorgen blijft mensenwerk. Waar haalde je al dat extra personeel vandaan?
,,We hebben het matchloket geopend. Hier konden bedrijven die geen werk hadden hun personeel aanmelden. Er kwamen mensen uit de horeca, maar ook vanaf andere onderdelen van ons postconcern die hun eigen werk niet konden doen. Rijinstructeurs, die chauffeurs voor op de grote wagen moesten opleiden, hadden geen werk. Zij werden chauffeur bij ons. Normaal hebben we vierduizend pakketbezorgers op straat, nu gaan er 4500 dagelijks op pad.’’
Jullie kregen ineens te maken met de Belangenvereniging voor Pakket Distributie. Die organisatie eiste vanwege de toegenomen drukte betere betaling en dreigde met een rechtszaak.
,,Wij hebben nog geen juridische stappen gezien. We waren in gesprek en zij kiezen op dat moment voor deze aanpak. Wij zijn altijd in gesprek over de tarieven die we betalen. Die verhogen we ook regelmatig. In deze tijd focussen we ons echter wel op onze maatschappelijke rol en dat is bezorgen.”
Krijgen de pakketbezorgers net als mensen in de zorg een bonus voor al hun inspanningen?
,,Het begint bij waardering en die komt in vele vormen.”
Ze schuift een poster die op alle sorteercentra hangt naar voren met positieve berichten die haar bestellers kregen van ontvangers van een pakketje. ‘Post- & pakketbezorger bedankt en blijf gezond’ en ‘Bedankt (be)zorgers onze helden’, valt bijvoorbeeld te lezen. Pakketbezorgers worden heel erg gewaardeerd, vertelt Liesbeth Kaashoek.
,,We weten niet hoe deze crisis zich gedurende het hele jaar gaat ontwikkelen maar in onze cao zit een winstuitkering. We verwachten onze financiële doelstellingen te halen dus dat zit er wel in voor dit jaar.’’
Paspoort
Na een studie technische bedrijfskunde aan de TU Eindhoven begint Liesbeth Kaashoek (49) bij de voorloper van PostNL, TNT Post. Na een uitstapje bij McKinsey keert zij in 2002 terug bij de post. In stappen maakt zij carrière binnen het concern. In 2016 wordt ze directeur van de pakketten en lid van het Executive Committee van het beursgenoteerde PostNL, een soort uitgebreide dagelijkse leiding. Liesbeth Kaashoek heeft drie kinderen.
Wat opvalt, is de grote hoeveel karton en papier die webwinkels gebruiken. Onnodig en niet echt duurzaam.
,,Er is een campagne opgestart, gericht op de webshops, om dat slimmer te doen. Hoe kunnen we die lucht uit de verpakkingen halen?’
Je collega Wouter van Benten, CEO van DHL Parcel Benelux, pleit voor een CO2-opslag van een paar eurocent per pakket om zo de uitstoot te verlagen. Hoe kijkt u naar dit idee van beprijzing?
,,Die insteek hebben wij niet. Onze aanpak is toch meer om met de sector slimme dingen te doen en deze dan verder uit te werken. Wat wijzelf doen? In 2025 gaan we in 25 binnensteden emissievrij bezorgen en in 2030 wordt de gehele last mile emissievrij. In dat laatste stukje zit het meeste vervoer.’’
Vooral websupermarkt Picnic is ver met de inzet van ‘machine learning’: onderdeel van kunstmatige intelligentie dat zich bezighoudt met de ontwikkeling van algoritmes en technieken waarmee computers kunnen leren. Ook zetten webshops als Picnic steeds vaker data-analyse in. Daarmee kun je de tijd per stop verminderen. Data en machine learning gaan een belangrijke rol spelen in pakketbezorging.
Hoe ziet de toekomst van PostNL eruit?
,,Als gezegd, online zal toenemen. In dat licht is mijn droom first time right-bezorging, ofwel: meteen persoonlijk afleveren, als de klant thuis is dus. Maar dat is niet makkelijk. Wel weten we steeds beter wanneer de consument thuis is en daar maken we stappen in. De omstandigheden dit voorjaar hebben de innovatie versneld. In België doen we een pilot: we sorteren met behulp van robots. Normaal zou je langer over zo’n proef doen, maar nu heb ik gezegd ‘inzetten die handel’.’’
Logistiek krimpt maar leeft op in 2021
Het ging al goed met de e-commercebedrijven en pakjesbezorgers: in 2019 vervoerden en bezorgden zij 567 miljoen pakketjes, een groei ten opzichte van 2018 van 13 procent. In 2020 neemt dat een vlucht, maar bloei is er echt niet overal in transport en logistiek, een sector waar ruim een half miljoen mensen werken.
In Nederland was de lockdown relatief licht, waardoor de sector zich beter staande heeft gehouden dan elders.
Er is in juni en juli op het oog sprake van licht herstel, maar waarschijnlijk worden de effecten van de stijging van de werkloosheid en de faillissementen pas later dit jaar voelbaar.
Analisten verwachten voor de logistieke dienstverlening een achteruitgang in omzet van 10 procent in 2020, en een fors herstel in 2021 van 8 procent. Maar dat geldt als een tweede virusgolf in het najaar uitblijft, en niemand weet hoe groot de kans daarop is. Komt er een serieuze tweede golf, met nieuwe beperkingen en druk op de economie, dan is de verwachting dat de sector 12 procent kan krimpen, met een opleving in 2021 tot 9 procent. Ook zonder de bizarre ontwikkelingen van 2020 zou de logistieke vlag echter niet in top zijn gehesen. In 2019 voorspelden de kenners dat er in 2020 nog nauwelijks sprake van groei zou zijn. Dit als gevolg van de afvlakkende economie en onzekerheid over het stikstofbeleid.
Overigens onderzoekt PostNL ook de inzet van robotarmen om het sjouwen in sorteercentra te verminderen. Kaashoek: ,,Om de groei op te vangen investeren we volgend jaar in een sorteercentrum in Nederland en een in België en daarnaast nog in een nieuw concept, een hooggeautomatiseerd sorteercentrum voor kleine pakjes waar het werk 24/7 doorgaat. Dat is 40 procent van ons volume.’’
Eerder leek het bij PostNL al even op ‘kerstdrukte’:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Energierekening
Valentijn (38): ‘Een groot deel van mijn energiekosten wordt vergoed door mijn werkgever’
Hoeveel geld besteed jij aan energie in huis? Hoe probeer je de kosten omlaag te brengen? Deze vragen stellen we elke week aan een Nederlander. Vandaag: Valentijn (38) uit Leeuwarden. -
PREMIUM
Wordt de kleine fruitboer bij jou op de hoek ingeruild voor Jumbo? ‘80 uur werken niet meer van deze tijd’
De kleine zelfstandige winkelier verdwijnt uit de binnenstad. Ketens domineren het straatbeeld. Is het voor de slager en de bakker op de hoek nog wel mogelijk om te overleven tussen de Albert Heijns en Jumbo’s van deze wereld? Experts denken van wel, maar dat vraagt om de nodige creativiteit van ondernemers. ,,Je moet stoppen met klagen, want klagen levert geen omzet op.” -
PREMIUM
‘We moeten meer als mens leven en werken, minder als machines’
Dat we ons niet altijd goed voelen, is helemaal niet zo gek. De druk om te presteren in het leven en op het werk is bizar hoog. Psycholoog Thijs Launspach biedt troost met zijn nieuwe boek Je bent al genoeg. -
PREMIUMKoken & Eten
Granola supergezond? Als je dit erin doet, krijg je alsnog een suikerpiek (en dip)
Granola is een van de populairste ingrediënten bij het ontbijt. Wie granola kiest, denkt ook automatisch gezond bezig te zijn, maar klopt dat wel? Alles hangt af van de mix van de ingrediënten in de granola en hoe je die klaarmaakt, vindt chef en voedingsdeskundige Sandra Bekkari. -
Waarom je niet te hard moet werken voor je op vakantie gaat
Gedragspsycholoog Chantal van der Leest bekijkt onze gedragingen op de werkvloer: wie of wat bepaalt onze dagelijkse beslissingen? Vandaag: voorpret.
-
iemand moet het doen
Patrick rijdt de stad door om vuil op te halen: ‘Bankstel met kattenpis? Daar moet je niet te lang bij stilstaan’
Werk kan niet altijd leuk zijn, maar waarom kiezen mensen voor het vak van ‘putjesschepper’, deurwaarder of overledenenverzorger? In deze reeks vertellen Nederlanders met zo’n baan over hun werk, waarom ze ervoor kozen en wat het zo interessant maakt. Vandaag: Patrick van der Will (50) rijdt door Rotterdam om afvalcontainers te legen en grofvuil op te halen. -
Subsidie voor werk zorgmedewerkers met langdurige covid
Werkgevers in de zorg kunnen vanaf vandaag subsidie krijgen om medewerkers met langdurige covid in dienst te houden, meldt het ministerie van Volksgezondheid. Voor ongeveer duizend van hen dreigt ontslag, omdat zij langer dan twee jaar thuiszitten. In februari kondigde het kabinet al aan met een dergelijke subsidie te komen. -
Kan 't goedkoper?
We betalen minder voor een fles allesreiniger, maar het kan nóg goedkoper
De prijzen stijgen, ook die van onze boodschappen. Elke week bekijken we één product. Betaal je er meer voor en is er een manier om te besparen? Vandaag: allesreiniger.