Met dit makkelijke trucje zorg je dat iemand je verzoek niet kan weigeren

,,Zeg, jij bent zo ontzettend goed met woorden. Kun jij niet een mooie speech maken voor de collega die vertrekt?’’ Natuurlijk ben ik ontzettend gevleid als iemand me dit vraagt, want ik zie mezelf graag als een taalvirtuoos. Grote kans dus dat ik ja zeg op dit verzoek. Het is een ontzettend gemakkelijk trucje om te zorgen dat iemand ‘ja’ zegt. Zet iemand in een bepaalde rol waar het gedrag goed bij past.

Eigenlijk kun je dit in bijna alle situaties toepassen. Wil je geld lenen van je ouders, herinner ze er dan aan dat ze altijd zo goed voor je hebben gezorgd. Vertel een buurman hoe prettig het is dat hij zo tolerant is, als je hem vertelt dat je drie maanden lang gaat verbouwen. Laat je collega weten dat hij zo’n teamspeler is als je wilt vragen of hij je helpt met een presentatie. En prijs je partner en kinderen dat ze zo avontuurlijk zijn, als je een veganmaaltijd met onbekende ingrediënten voor hun neus zet.

Met een beetje geluk herkennen de ‘slachtoffers’ zich in de rollen die jij voor ze bedenkt en willen ze zich ernaar gedragen. Altercasting wordt dit genoemd, je ‘cast’ als het ware mensen voor een rol zodat ze het gedrag vertonen dat jij voor ze hebt bedacht. De kunst is om de rol bij iemand op te roepen die past bij jouw verzoek. Iedereen vervult in zijn leven verschillende rollen, maar die staan niet allemaal evenveel ‘aan’.

Zelf kun je ook een rol aannemen, zodat de ander spontaan de complementaire rol op zich neemt. Zo had ik er als twintiger een handje van om me een beetje slap of dommig voor te doen, zodat anderen me zouden helpen. Stond ik in mijn bijbaantje als postbode expres onhandig te doen met mijn zware posttassen. Al gauw pakte een oudere collega zijn rol als surrogaat-papa op en zwierde met een ferme zwaai de tassen op mijn fiets. ,,Kijk eens meisje, kun jij weer vooruit.’’ Handig hoor.

De kunst is om altercasting niet te opzichtig toe te passen. Het duurde niet lang of mijn papa’s bij de post lachten me vierkant uit en lieten me gewoon staan met mijn zware tassen.

Meer weten over psychologie en werk? Lees Chantals boeken Waarom perfectionisten zelden gelukkig zijn, 13 tips tegen perfectionisme (2021) en Ons feilbare denken op het werk (2018).

Bekijk hier al onze video’s over werk en carrière: