Nooit een studie afgemaakt, toch succesvol: 'Men vraagt eerder naar je laatste baan dan naar je diploma’

Randstad en Start People zijn de grootste uitzendbedrijven en detacheerders van Nederland, en beide bedrijven hebben heel wat werknemers in hun portfolio die geen diploma van een vervolgopleiding op zak hebben.

Joke de Groot is directeur HR Flex en verantwoordelijk voor alle flexmedewerkers binnen Randstad Groep. ,,Sommige mensen zijn in de schoolbanken vastgelopen, bijvoorbeeld door persoonlijke omstandigheden, door ziekte of financiën. Ook zijn er mensen van buiten Nederland met soms mooie diploma’s die hier niet gelden.’’ 

Komen zij aan de bak? De Groot: ,,Is iemand gemotiveerd, dan kunnen we diegene eigenlijk altijd plaatsen. Het varieert per branche. In de IT gaan de ontwikkelingen zo snel dat het nog redelijk eenvoudig instromen is als je de juiste werkervaring opdoet en certificaten behaalt. In andere branches is een diploma een harde eis. Denk aan de zorg, daar kun je bepaalde werkzaamheden niet doen zonder opleiding. En wil je een vrachtwagen rijden, dan moet je eerst je rijbewijs halen. ’’ 

De trend in Nederland is dat werkgevers nog heel erg naar een cv kijken, ziet Simone Groeneboer, directeur van Start People MKB. ,,Als ze hbo vragen in een vacature, dan keuren werkgevers een goede kandidaat met een mbo-opleiding al gauw af. Maar iemand kan een prachtig diploma hebben en toch absoluut niet passen bij de functie of een organisatie.’’ 

,,Het is een heel menselijke neiging om voor de bestopgeleide kandidaat te willen gaan’’, vult haar collega Ellen Niesen, directeur Start People grootbedrijf, aan. ,,We proberen steeds te kijken: wie zit er achter een cv? En wat is zijn of haar potentieel? Daar proberen we de klant dan van te overtuigen.’’

Het blijft namelijk een krappe arbeidsmarkt: niet alle vacatures zijn vervulbaar met kandidaten met de juiste kennis en ervaring, legt Groeneboer uit. Ze geeft het voorbeeld van operators. ,,In een bepaalde regio weet je bijvoorbeeld dat je daar elke dag wel tien operators kunt plaatsen. Die kunnen we niet uit de markt halen; die moeten we opleiden.’’

Niesen: ,,Met verschillende trajecten voor opleiding en ontwikkeling zorgen we dat we onze medewerkers fit houden of maken voor de arbeidsmarkt. Ook medewerkers zonder (vak)diploma leiden wij jaarlijks op.’’

Ook bij Randstad zijn ze bezig om de vaardigheden van kandidaten anders in beeld te brengen. De Groot: ,,Veel mensen beseffen niet wat ze allemaal informeel hebben geleerd; tijdens het werk. Zo komen ze in een sollicitatiegesprek minder uit de verf. Wij helpen ze daarbij, door hun competenties en vaardigheden te benoemen met een vakverklaring.’’ Daarnaast werkt Randstad met mbo-instelingen om deze vakverklaring te combineren met theorie in een aantrekkelijke vorm, bijvoorbeeld korte filmpjes met vragen. ,,Zodat dit samen leidt tot een mooi diploma.’’

Heeft een diploma nu wel of geen waarde? Joke de Groot: ,,Ik zou iemand altijd adviseren een kwalificatie te halen. Het is de eerste bevestiging van wat je kan en biedt zekerheid. Maar diploma of geen diploma, het is belangrijk om jezelf te blijven ontwikkelen. Dat zorgt ervoor dat mensen van werk naar werk kunnen, zelfs naar andere sectoren. Daarom investeert Randstad veel in opleidingen.’’ 

Hetzelfde zegt Niesen: ,,Ik adviseer mijn kinderen zeker om een diploma te halen. Overweeg je te stoppen met een opleiding, probeer er dan achter te komen waarom je precies wilt stoppen. Misschien is er een ander vakgebied wat beter bij je past?’’ 

En heb je geen diploma? Groeneboer: ,,Het diskwalificeert je niet. Wees er wel eerlijk over in sollicitaties, lieg nóóit. Leg de reden waarom je bent gestopt uit aan een potentiële werkgever. Focus op hoe je er nu tegen aan kijkt en wat je in de tussentijd hebt geleerd.’’

In de Succesminuut geeft coach Charlotte van ’t Wout je haar beste carrièretips in 60 seconden: