Waar of niet: 'Je intelligentie komt van je moeder'

Wie beweert dit?

Het was een populair item op de vrouwenblogs vorige week. ,,Deze drie eigenschappen heb je sowieso van je moeder geërfd'', stond er op de sites van Libelle en Cosmopolitan. Het ging om intelligentie, rimpels en de wens om controle te houden. De theorie is dat deze eigenschappen op het X-chromosoom zitten die je van je moeder krijgt. De blogs namen het nieuwtje over van het blog Welingelichte Kringen, die het op hun beurt weer van het Belgische blog Newsmonkey haalde. Volg het spoor verder en je gaat van Ouders van Nu naar Goudhousekeeping.com tot je bij het oorspronkelijke artikel in Psychology Spot komt. Die bron is overigens wat minder stellig dan de blogs van vorige week waren. Er wordt daar uitgelegd dat intelligentie óók in hoge mate door omgevingsfactoren wordt bepaald.

Wat valt er wel met zekerheid te zeggen?

,,Intelligentie wordt door honderden genen bepaald'', zegt statistisch geneticus Danielle Posthuma, hoogleraar aan de VU in Amsterdam. ,,Als je enkel iets van je moeder erft, zit dat op het mitochondriaal dna. Maar de genen die intelligentie bepalen, zitten niet alleen maar daar.''

Het is moeilijk om hele specifieke uitspraken te doen over intelligentie en in welke mate die nu afkomstig is van ouders. Danielle Posthuma: ,,We kunnen goed zeggen wat de redenen zijn dat mensen van elkaar verschillen in intelligentie. Dat komt grotendeels door verschillen op genetisch niveau. Intelligentie wordt ook bepaald door de omgeving, maar welke omgeving jouw voorkeur heeft, is ook weer genetisch bepaald.''

Straks vinden ze nog in mijn genen welke baan bij me past.

Daar is al op gewezen in onderzoek uit 2010, waar erfelijke aanleg gevonden werd om eerder te kiezen voor een baan als ondernemer of zelfstandige. Ook in de keuze om leraar, manager of verkoper te worden zit een erfelijke component. 

,,Dan nog neem je besluiten zelf'', aldus Posthuma. ,,Je kunt gevoelig zijn voor nicotine, maar dat bepaalt niet dat je ook gaat roken. Die genetische aanleg heeft een grote of een kleine invloed. Of je wel of niet geboren wordt met een hazenlip is voor 98 procent genetisch bepaald. Of je bij de geboorte het gevaar loopt dat de navelstreng om je nek gewikkeld raakt is voor 12 procent genetisch bepaald en heeft veel meer met toeval te maken. Vaak zijn eigenschappen maar een uitvloeisel van een genetische aanleg'', aldus Posthuma. 

Zo is wel erfelijk bepaald in hoeverre je religieus bent, maar weer niet voor welke religie je kiest. Intelligentie heeft dus zeker met genen te maken, niet alleen die van je moeder. Heel veel genen bepalen je intelligentie, maar ook bepalen genen de omgeving die je kiest en die omgeving heeft ook weer invloed op je intelligentie. Je doet er slim aan om er niet al te stellige beweringen op los te laten.   

Lees de beste artikelen op het gebied van werk en carrière via onze wekelijkse nieuwsbrief!