Zo beantwoord je een van de meest gevreesde sollicitatievragen

Ben je eenmaal succesvol door de eerste sollicitatieronde gekomen, dan breekt de fase van sollicitatiegesprekken aan. Daar ligt je kans om extra op te vallen. Of het nu gaat om groepssollicitaties, een-op-eengesprekken of kruisverhoren, het zwaartepunt bij het vinden van de juiste kandidaat ligt voor werkgevers uiteindelijk in een goed sollicitatiegesprek. Ook als dat online plaatsvindt.

De vraag die misschien wel het meeste blootlegt van de sollicitant – en tegelijkertijd het vervelendste is om te beantwoorden – is: ‘Vertel eens iets over jezelf?’ Communicatie-expert Roeland Schweitzer weet waarom recruiters deze vraag stellen en geeft tips voor het geven van het juiste antwoord. „Eerlijk gezegd stel ik de vraag ook regelmatig, hoewel het een vreselijke vraag is”, meent Schweitzer. „Niet als laatste kans, maar soms om tijd te winnen, om na te denken, en soms omdat ik benieuwd ben wat er dan gebeurt. Gaat iemand hakkelen, komen er grappige details zoals ‘mijn konijn heet Peppie’.”

De antwoorden die gegeven worden op deze vraag, vallen meestal uiteen in twee categorieën: goed voorbereid of spontaan en leuk. Het ene is niet per se beter dan het andere. Of iemand spontaan reageert, hangt er namelijk ook vanaf of de recruiter eveneens iets persoonlijks vertelt. 

Gisela Redeker, hoogleraar communicatiewetenschappen aan de Rijksuniversiteit Groningen, vindt dat de vraag ‘Vertel eens wat over jezelf’ pas gesteld mag worden als de recruiter eerst wat over zichzelf heeft verteld. „Anders verdwijnt het gevoel van gemeenschappelijkheid en gelijkwaardigheid en mislukt de communicatie.”

„Besef vooral dat de vraag uit oprechte interesse wordt gesteld”, aldus Schweitzer. „Defensief reageren, te veel grappen maken, of te lang of te kort antwoorden is de verkeerde weg.” De juiste balans is dus belangrijk. Maar waar begin je voor een goed antwoord? Hier vijf goede startpunten:

1. Vertel waar je energie van krijgt

2. Vertel over iets wat je bijzonder de moeite waard vond om te doen tijdens werk of studie

3. Vertel over je ambities, nu en in de toekomst

4. Leg uit wat de reden was om te solliciteren op deze functie

5. Baseer je op recente relevante activiteiten, werkgerelateerd of niet

Volgens Schweitzer kun je ook om een toelichting vragen op de vraag zelf. „De dialoog opzoeken kan zinvol zijn, tenzij je jezelf probeert te verbergen. Je moet wel iets laten zien van jezelf.” De bal terugkaatsen kan daarnaast ook averechts werken. „Te brutaal zijn, opscheppen of overkomen als een ijdeltuit verkleint natuurlijk je kans.’’

Dit artikel werd eerder gepubliceerd op 21 maart 2021.

Bekijk hier al onze video’s over werk en carrière: