-
PREMIUM
Met 131.072 antennes op zoek naar de geheimen van het heelal
Het is nog nooit vertoond: een vierkante kilometer aan radiotelescopen die ons moeten helpen bij onze zoektocht in het heelal. De bouw ervan is gisteren begonnen in Australië. ,,Dit is enorm spannend”, zegt de Nederlandse astronoom Mark Bentum. -
MET VIDEO
Nasa maakt beelden van maan vlak voor terugreis naar aarde
Het Amerikaanse ruimteschip Orion is bezig met de terugreis naar de aarde, maar vlak daarvoor maakte het bijzondere beelden van de maan. De missie duurt inmiddels ruim 19 dagen. -
PREMIUM
Webb-telescoop geeft spectaculaire nieuwe kijk op het heelal: ‘Ongekend hoge kwaliteit’
De nieuwe ruimtetelescoop James Webb overtreft alle verwachtingen. De oogst aan beelden en data brengt astronomen in vervoering. De Leidse astrofysicus Ewine van Dishoeck duidt de opbrengst. -
Megatsunami trof Mars miljarden jaren terug na inslag asteroïde
Mars werd 3,4 miljard jaar geleden getroffen door een asteroïde die een megatsunami veroorzaakte van bijna 250 meter hoog. Dat blijkt uit een nieuwe studie. De impact was vergelijkbaar met de verwoestende inslag die dinosauriërs wegvaagde van de aarde. -
Ruimteschip Orion begonnen aan vlucht terug van maan naar aarde
Het nieuwe Amerikaanse ruimteschip Orion, dat bezig is aan een proefvlucht naar de maan, is op weg terug naar de aarde. In de nacht van donderdag op vrijdag verliet hij zoals gepland zijn omloopbaan. Het vaartuig is gebouwd om over enkele jaren voor het eerst sinds 1972 weer mensen naar de maan en terug te brengen.
-
Record voor NASA met raket Orion: nooit eerder was vaartuig voor mensen zo ver van de aarde
De nieuwe Amerikaanse raket Orion heeft sinds de lancering de verste afstand bereikt die ooit is afgelegd door een ruimtevaartuig dat is bedoeld voor het vervoeren van mensen. Dat meldde de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA maandagavond laat. Het ruimtevaartuig was maandag 432.000 kilometer van de aarde verwijderd. -
Apenpokken racistisch, WHO verandert naam virusinfectie
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) gaat apenpokken, ook wel bekend onder de Engelstalige naam monkeypox, voortaan mpox noemen. Daartoe is besloten nadat mensen hadden geklaagd dat de naam racistisch en stigmatiserend is. -
PREMIUMWetenschap
De autoband is het probleem én de oplossing in het microplastics-probleem
Ze vormen een groeiend probleem in ons milieu, de microplastics. De deeltjes komen vooral van autobanden en landbouwplastic, stelt TNO. Dat de hoeveelheid substantieel kan worden verminderd is het goede nieuws.
-
waarom wetenschap?
Student Lars Pos (18) wint Robbert Dijkgraaf Essayprijs: ‘Wat is het nut van wiskunde?’
Tijdens het Gala van de Wetenschap 2022 ontving de 18-jarige Lars Pos, student aan de Universiteit Leiden, de Robbert Dijkgraaf Essayprijs met zijn inzending ‘Waarom wetenschap?’. Hij schreef onderstaande bijdrage over het nut van wiskunde. -
PREMIUM
Door onze hersenen uit te dagen, komt ons lichaam tot betere prestaties
Door onze hersenen uit te dagen, komt ons lichaam tot betere prestaties. Dat werkt voor topsporters, maar ook voor ouderen met valproblemen of kinderen met een ontwikkelingsstoornis. -
Nederlandse zonnepanelen op Orion blinken uit
De nieuwe Amerikaanse raket die op weg is naar de maan “overtreft de verwachtingen”, meldt de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA. Vooral de in Nederland gefabriceerde zonnepanelen op de Orion presteren boven verwachting. -
PREMIUMWat zegt de wetenschap
Acht miljard mensen is niet te veel, het gaat erom wat ze dóen
Volgens berekeningen van de Verenigde Naties wordt in november de 8 miljardste mens op aarde geboren. De wereld wordt steeds voller. Zal overbevolking ons uiteindelijk de das omdoen? -
PREMIUMmet video
Duiker Gerrit-Jan dacht dat hij ‘rotzooi’ vond maar trof trouwjurk uit 17e eeuw aan: ‘Zeer zeldzaam’
Duiker Gerrit-Jan Beitsma dacht dat hij ‘rotzooi’ had gevonden, zoals ‘zo vaak’. Viel mee. In werkelijkheid had hij delen van een zilveren trouwjurk uit de 17de eeuw in handen. Nu is het een pronkstuk van museum Kaap Skil op Texel.
-
Met video
Documentairemakers vinden op zeebodem resten van geëxplodeerde spaceshuttle Challenger
Filmmakers die voor de kust van Florida op zoek waren naar een vliegtuigwrak uit de Tweede Wereldoorlog, zijn op resten van de spaceshuttle Challenger gestuit. Ruimtevaartorganisatie Nasa bevestigt dat een ruim 6 meter lang onderdeel van het ruimteveer dat in 1986 ontplofte op de zeebodem gevonden is. -
PREMIUM
Aarde wordt ontleed in dit Nederlandse laboratorium: ‘In drie weken hebben we duizend jaar afgelegd’
Geowetenschappers in Utrecht houden op internationaal niveau een naam hoog. In ultramoderne laboratoria onderzoeken zij de aarde, van kern tot oppervlak. Een kijkje in een uiterst dynamische ‘keuken’ vol bijzondere kennis en apparatuur. -
PREMIUMWat zegt de wetenschap
Menselijk materiaal kan deel van dierproeven vervangen
Wetenschappelijke testen op levende dieren roepen vaak heftige reacties op. Onderzoekers gebruiken wel steeds vaker alternatieven. Kan de wetenschap ooit helemaal zonder dierproeven? -
Getrouwde stellen van hetzelfde geslacht gaan beter om met stress
Getrouwde stellen van hetzelfde geslacht kunnen samen beter met stress omgaan dan stellen van twee verschillende geslachten, blijkt uit onderzoek van de Universiteit van Texas. Een goede omgang met stress kan volgens de onderzoekers bevorderend werken voor het welzijn van de relatie.
-
Fikse krater en beving op planeet Mars door inslag ruimterots
Op kerstavond vorig jaar werd op de planeet Mars een redelijk zware aardbeving met een kracht van 4,0 gemeten. Wetenschappers die de beving hebben onderzocht concluderen donderdag dat deze werd veroorzaakt door de inslag van een ruimterots. Door de inslag is een krater gevormd die groter is dan een voetbalveld en ruim 20 meter diep. -
Met video
Archeologen vinden wrak van door Nederlanders gebouwd zusterschip van wereldberoemde Vasa
Onderwaterarcheologen hebben in de buurt van de Zweedse hoofdstad Stockholm het wrak ontdekt van een gezonken Zweeds oorlogsschip uit de 17de eeuw. Het blijkt om een zusterschip te gaan van de wereldberoemde Vasa, gebouwd door dezelfde Nederlandse scheepsbouwer. Deskundigen spreken over een spectaculaire vondst. -
PREMIUM
Nieuwe visie op uiterlijk dinosauriërs: zo zagen ze er vroeger werkelijk uit
Dinosauriërs log en kleurloos? Welnee. Sommige dieren hadden veren en een kleurrijk uiterlijk. Paleontoloog Michael Benton en kunstenaar Bob Nicholls schetsen nieuwe versies.
-
met video
Webb-telescoop maakt adembenemende foto van iconische ‘Zuilen der schepping’
Acht jaar nadat de Hubble-telescoop voor het laatst een iconische foto maakte van de ‘Zuilen der schepping’, heeft zijn opvolger James Webb een nog mooiere opname gemaakt van het bijzondere ruimteverschijnsel. Het verschil tussen de twee foto's is spectaculair. -
PREMIUMjubileum
TNO zoekt al 90 jaar praktische oplossingen voor wetenschappelijke breinbrekers
TNO bestaat al negentig jaar. De organisatie voor toegepast wetenschappelijk onderzoek is een kei in het zoeken naar praktische oplossingen bij breinbrekers. Van recyclen van plastic tot de Deltawerken en radarapparatuur. -
Drietal krijgt Nobelprijs voor Natuurkunde na baanbrekend onderzoek naar kwantummechanica
De Nobelprijs voor Natuurkunde gaat dit jaar naar de Franse Alain Aspect (75), de Amerikaanse John F. Clauser (79) en de Oostenrijkse Anton Zeilinger (77). De drie wetenschappers zijn pioniers in het onderzoek naar verstrengelde fotonen (lichtdeeltjes) en kwantummechanica (deeltjes die kleiner zijn dan atomen). -
PREMIUM
Boek kijkt anders naar de Griekse oudheid: ‘Poparcheologie’ voor de jongeren
Volgens Ted Papakostas is de Griekse oudheid geen stoffig hoofdstuk uit de wereldgeschiedenis, zij speelt ook vandaag een rol. De Griekse wetenschapper verpakt zijn betoog in een opmerkelijk modern jasje.
-
Toetanchamons graftombe bevat mogelijk deur naar tombe van schoonheidskoningin Nefertiti
De ontdekking van verborgen hiërogliefen in het graf van Toetanchamon geeft extra kracht aan een theorie dat de legendarische Egyptische koningin Nefertiti in een verborgen kamer ligt naast de grafkamer van haar stiefzoon. Dat zegt de wereldberoemde Britse egyptoloog Nicholas Reeves, schrijft The Guardian. -
PREMIUMWat zegt de wetenschap
Wiskunde kan je leven redden: algoritme zorgt ervoor dat ambulances vaker op tijd aankomen
In een levensbedreigende situatie telt elke seconde. Als iemand 112 belt, moet een ambulance binnen een kwartier ter plaatse zijn. Maar zeker buiten de grote steden lukt dat lang niet altijd. Wiskunde heeft de oplossing. -
Lancering maanraket Nasa weer uitgesteld vanwege tropische storm
Ook de derde poging om een nieuwe Amerikaanse maanraket te lanceren is uitgesteld. Deze keer gooit een storm roet in het eten, aldus ruimtevaartorganisatie Nasa. -
Hittegolf teistert Jupiter: 300 graden warmer dan normaal
Op de planeet Jupiter is een extreem grote hittegolf ontdekt. Het getroffen gebied is ongeveer 10 keer zo groot als de aarde, heeft een internationale groep wetenschappers vrijdag naar buiten gebracht. -
Onderzoek wijst uit: ongeboren baby's pruilen bij smaak van boerenkool en lachen bij wortels
Voor het eerst is er bewijs dat foetussen al reageren op smaak en reuk in de buik van hun moeder. De Britse en Franse onderzoekers denken dat het dieet van zwangere vrouwen de smaakvoorkeuren van hun baby’s kan beïnvloeden. Ongeboren kinderen kunnen al in een vroeg stadium verschillende smaken proeven en onderscheiden.
-
James Webb Space Telescope maakt unieke beelden van Neptunus en zijn ringen
De James Webb Space Telescope (JWST) heeft unieke beelden gemaakt van de planeet Neptunus en zijn ringen. De beelden geven waardevolle inzichten in zijn atmosfeer, zegt het Amerikaanse ruimtevaartagentschap Nasa woensdag. -
Toevallig ontdekte grot onder strand in Israël blijkt zeldzaam graf uit Ramses II-tijdperk
Israëlische archeologen hebben zondag de ontdekking gemeld van een grafgrot uit de tijd van de Egyptische farao Ramses II, gevuld met tientallen aardewerkstukken en bronzen voorwerpen. De Israëlische Oudheidkundige Autoriteit (IAA) spreekt van een ‘extreem zeldzame’ vondst. -
PREMIUMwetenschap
Vogels spelen grote rol in volksgeloof: bonte boodschappers van boven
Gieren, raven, kwartels en ooievaars. Met vele andere vogels zijn zij al eeuwenlang een inspiratiebron voor de mensheid. De een zou voorspoed brengen, de ander ongeluk. In Historia naturalis: de avibus bundelt Marcel De Cleene mythes en rituelen over vogels.
