Eicellen alleenstaande vrouwen mogen worden ingevroren

In de zomer van 2009 maakte Fulco van der Veen, hoogleraar voortplantingsgeneeskunde bij het Academisch Medisch Centrum (AMC) Amsterdam, bekend dat hij de eicellen wilde invriezen van alleenstaande vrouwen met een kinderwens. Op dat moment vond de zogeheten 'vitrificatie' alleen in speciale gevallen plaats, zoals voorafgaand aan een chemobehandeling bij patiënten met kanker.

Ethische discussie
Er ontstond een ethische discussie onder artsen, maar ook in de politiek waar vooral de confessionele partijen bezwaren hadden. Zij beklemtoonden dat 'sociale' problemen niet vragen om 'medische' oplossingen. Ook werd de ingreep als onnatuurlijk 'beschouwd.

Toenmalig staatssecretaris Jet Bussemaker van Volksgezondheid vond dat er geen wettelijke obstakels bestaan voor het invriezen. Ook adviseurs uit de beroepsgroep oordeelden positief over de ingreep. Het AMC vroeg advies van de CCMO.

Alle dertien Nederlandse voortplantingscentra steunen het huidige protocol. 'Het zit dan ook goed in elkaar', zegt van der Veen. In de praktijk betekent het dat voortaan alle vrouwen die daarvoor een indicatie hebben, in aanmerking komen voor het invriezen van eicellen.

Chemokuur
Dit zijn onder anderen vrouwen die een chemokuur moeten ondergaan, of door genetische defecten op jonge leeftijd onvruchtbaar zullen raken, maar dus ook alleenstaande vrouwen met een voortschrijdende leeftijd en een kinderwens. Later kunnen de eicellen door middel van in vitro fertilisatie (ivf) worden bevrucht en teruggeplaatst. De procedure en de gezondheid van de geboren kinderen worden vervolgens nauwlettend gevolgd.

'Het AMC zal de techniek vanaf morgen aanbieden, maar ik weet niet of alle klinieken al zover zijn,' zegt Sjoerd Repping, hoogleraar voortplantingsbiologie aan het AMC. De brede samenwerking maakt het plan overigens 'uniek', vult Van der Veen aan. 'We gaan een landelijk protocol invoeren, we krijgen landelijke gegevens en landelijke antwoorden.' Doordat zo de gegevens van veel meer kinderen worden gebundeld, kan de effectiviteit van deze techniek beter worden gecontroleerd.

Politieke discussie
Van der Veen en zijn collega Repping zijn niet bang dat het opnieuw oplaaien van een politieke discussie nog een bedreiging kan vormen. 'Je moet van goeden huize komen om de zorgvuldigheid van dit protocol niet te onderschrijven.' Wel erkennen ze dat ze de religieuze bezwaren niet geheel kunnen wegnemen.

Er zijn richtlijnen opgesteld voor de uiterste leeftijd van terugplaatsing. 'Die is nu 45 jaar,' zeggen van der Veen en Repping. Op het verleggen van deze grens willen ze niet ingaan. 'Het is geen discussie van nu.'

Volg de Volkskrant op Twitter
Word vriend van de Volkskrant op Facebook