Jupiter blijkt er van boven heel anders uit te zien dan van de zijkant

VideoDe polen van de planeet Jupiter blijken uit een verzameling van gigantische wervelstormen te bestaan. Deze nieuwe ontdekking deed ruimtesonde Juno van de Amerikaanse ruimteorganisatie NASA, die voor het eerst de gestreepte planeet van boven en van onder kon bekijken. Wetenschappers zijn verrast door de nieuwe beelden.

Gyurka Jansen 26-05-17, 20:00 Laatste update: 26-05-17, 22:04

Jupiter zoals de planeet het bekendst is: oranje-rood met horizontale strepen en 'grote rode vlek'.

De sonde is in 2011 naar de planeet gestuurd en verzamelt nu gegevens over de atmosfeer. Jupiter is vooral bekend van het gestreepte uiterlijk. Met deze nieuwe beelden zien we dat de Noord- en Zuidpool van de planeet er heel anders uit zien. De strepen blijken niet door te lopen naar de polen. En dus ziet Jupiter er 'van onderop' anders uit dan vanaf de 'zijkant'.

Jupiter is een gasreus en heeft dus geen ‘vaste grond’ zoals onze aarde of de planeet Mars. In plaats daarvan bestaat de hele planeet uit gassen. Jupiter staat bekend om zijn 'strepen' en de 'grote rode vlek' die al honderden jaren bestudeerd wordt. Die rode vlek is namelijk zo groot dat hij al sinds de 17_e eeuw met telescopen gezien wordt. Het is een gigantische wervelstorm, die al die honderden jaren al op de planeet woedt.

Nu blijkt dat de ook op de polen van de planeet enorme woeste draaikolken van wervelstormen voorkomen. Die stormen woeden in het gasoppervlak van Jupiter, die op die plek ook nog eens niet de kenmerkende oranjerode kleur heeft.

Zes Megabyte

Ruimtevaartuig Juno kwam afgelopen zomer bij Jupiter aan. Het is het eerste ruimtevaartuig dat een duidelijk zicht op de polen van de planeet heeft. Juno zit in een baan om Jupiter die zo gevormd is dat het vaartuig elke 53 dagen dicht over het ‘wolkendek’ van de planeet scheert. Dan worden er foto’s gemaakt en wordt er data verzameld over de gassen in het wolkendek en het magnetisch veld van de planeet. Het downloaden van de 6 Megabyte aan data die zo verzameld wordt kan door de enorme afstanden anderhalve dag duren. Die hoeveelheid is genoeg voor hooguit twee mp3'tjes.

Wetenschappers waren verbaasd over de beelden die ze te zien kregen. Ze hadden zeker niet verwacht deze gigantische cyclonen op de polen aan te treffen. Die wervelwinden hebben soms een diameter van meer dan 1000 kilometer.

,,Er gebeurt zo veel dat we niet verwacht hadden, dat we nu even een stap terug moeten nemen en moeten bedenken dat Jupiter compleet anders is dan we dachten”, zegt hoofdonderzoeker Scott Bolton. De ontdekkingen hebben in al geleid tot twee publicaties in Science met de eerste resultaten van het onderzoek. Daarnaast worden er nog eens tientallen artikelen over de resultaten gepresenteerd in het vakblad Geophysical Research Letters.